Av. Ramazan Bayram / Mayıs 2024
Boşanma Davası
Evlilik birliğinin mahkeme kararı ile sona erdirilmesine boşanma denir. Bu amaçla açılan dava ise boşanma davasıdır. Boşanma davasının Türk Hukukunda özel ve genel sebepleri bulunmaktadır. Özel boşanma nedenlerinden biri olan küçük düşürücü suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme nedeni ile boşanma davası Türk Medeni Kanunu’nun 163. Maddesinde düzenlenmiştir. Esasında küçük düşürücü suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme birbirinden farklı olan boşanma nedenleridir. Kanunda ise her iki neden aynı maddede düzenlenmiştir.
Küçük Düşürücü Suç İşleme Nedir?
Türk Medeni Kanunu’nun 163. maddesi “Eşlerden biri küçük düşürücü bir suç işler veya haysiyetsiz bir hayat sürer ve bu sebeplerden ötürü onunla birlikte yaşaması diğer eşten beklenemezse, bu eş her zaman boşanma davası açabilir.” Şeklinde düzenlemeye sahiptir. Buna göre küçük düşürücü suç işlenmesinin boşanma nedeni sayılabilmesi için öncelikli bir suçun işlenmesi, işlenen suçun küçük düşürücü olması ve nihayetinde işlenen suç nedeniyle diğer eşin evlilik birliğini sürdürmesinin kendisinden beklenemez hale gelmesi gerekir. Küçük düşürücü suçun ne olduğu kanunda düzenlenmemiştir. Bu nedenle hangi suçların küçük düşürücü nitelikte olduğu aile hakiminin kararına bırakılmıştır. Uygulamada küçük düşürücü suçların ahlaki bir çöküntüye yol açan suçlar olduğu görülmektedir. İşlenen suç nedeniyle eşin ahlaki bir bağlılığının olmadığı yönünde bir tespitin yapılması gerekmektedir. Örneğin; hırsızlık, dolandırıcılık, cinsel istismar gibi suçlar küçük düşürücü suçlar sayılabilir.
Haysiyetsiz Hayat Sürme Nedir?
Haysiyetsiz hayat sürmenin ne olduğu kanun tarafından açıklanmamıştır. Bu nedenle özel boşanma sebebi olan haysiyetsiz hayat sürmenin ne olduğu daha çok doktrin ve içtihatlarla açıklanmıştır. Yargıtay bir kararında haysiyetsiz hayat sürmeyi “Haysiyetsiz hayat sürmenin varlığından söz edilebilmesi ve bu sebeple boşanma kararı verilebilmesi için; eşin, sosyal hayatta toplumun genel değer yargılarıyla çatışan, olumsuz nitelikte kabul edilen davranışının süreklilik göstermesi ve bu davranışın diğer eş için birlikte yaşamayı ondan beklenemez hale getirmesi gereklidir.” şeklinde açıklamıştır. Alkol bağımlılığı, uyuşturucu bağımlılığı, teşhircilik, kumar düşkünlüğü gibi durumlar haysiyetsiz hayat sürmeye örnek olarak gösterilebilir. Buna karşın hangi hallerin haysiyetsiz hayat sürme olduğu hakim tarafından tayin edilecektir. Önemle belirtmek gerekir ki haysiyetsiz hayat sürmenin boşanma nedeni sayılabilmesi için bu yöndeki davranışların süreklilik arz etmesi gerektiğidir.
Küçük Düşürücü Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme Nedeni ile Boşanma Davası Şartları
Küçük düşürücü suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme nedeni ile boşanma davası açılabilmesi için aşağıdaki şartların gerçekleşmesi gerekmektedir:
- Küçük düşürücü suçun işlenmesi veya haysiyetsiz yaşamın sürdürülmesi
- Haysiyetsiz yaşamın süreklilik arz etmesi
- Evlilik birliğinin çekilmez hale gelmesi
- Küçük düşürücü suç veya haysiyetsiz yaşam süren eşin kusurlu olması
- Haysiyetsiz hayat sürme ve küçük düşürücü suçun evlilik birliği içerisinde gerçekleşmesi
Küçük Düşürücü Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme Nedeni ile Boşanma Davası İspat
İddia sahibi iddiasını ispat etmesi gerektiği temel hukuk normudur. Küçük düşürücü suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme nedeni ile boşanma davası açan eşin iddiasını ispat etmesi gerekmektedir. İddiasını ispat etmek isteyen eş tanık beyanları gibi genel ispat yollarına dayanabilir. Bununla birlikte whatsapp yazışmaları, kamera görüntüleri, banka hesap dökümleri, soruşturma ve kovuşturma dosyaları diğer delil araçları olacaktır.
Küçük Düşürücü Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme Nedeni İle Boşanma Davası Tazminat
Boşanma davasında kusursuz ya da daha az kusurlu olan eş, boşanma nedeniyle maddi tazminat ve manevi tazminat isteme hakkına sahiptir. Tazminat boşanma davası ile birlikte istenebileceği gibi ayrı bir dava yoluyla da istenebilir. Maddi tazminat yoluyla daha az kusurlu ya da kusursuz olan eşin uğramış olduğu zararın tazmini istenmektedir. Manevi tazminat da ise daha az kusurlu olan eşin kişilik haklarının görmüş olduğu zarara bağlı olarak tazminat istenecektir.
Yetkili ve Görevli Mahkeme
Boşanma davalarında görevli mahkeme aile mahkemeleridir. Aile mahkemelerinin bulunmadığı yerlerde asliye hukuk mahkemeleri aile mahkemesi sıfatıyla davaya bakacaktır. Yetkili mahkeme ise eşlerden birinin yerleşim yeri veya eşlerin dava açılmadan önce son altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir. Boşanma davaları eşler için uzun ve yorucu bir süreç olabilmektedir. Bununla birlikte hak kaybına uğranılmaması için boşanma avukatından avukatlık hizmeti alınması önem arz etmektedir.