Ortaklığın Giderilmesi Davasında Hissedarlar Arası Satış
Ortaklığın giderilmesi davasında hissedarlar arası satış: Birlikte mülkiyet halinden ferdi mülkiyet haline geçişi sağlayan bir dava türü olan ortaklığın giderilmesi davasında, paydaşlar arasındaki ortaklık, aynen taksim suretiyle veya satış suretiyle sonlandırılabilir. Ortaklığın satış suretiyle giderilmesi halinde yasal düzenleme uyarınca paydaşlar dilerlerse, ortaklığa konu malın yalnızca paydaşlar arasında satışa konu yapılmasını isteyebilirler.
Ortaklığın Giderilmesi Davasında Hissedarlar Arası Satış Nasıl Yapılır?
Medeni Kanun’un 699. Maddesinin 3. Fıkrasında “Satışın paydaşlar arasında artırmayla yapılmasına karar verilmesi, bütün paydaşların rızasına bağlıdır.” hükmüyle ortaklığa konu malın yalnızca paydaşlar arasında satışa konu yapılabilmesine imkan tanımıştır. Buna göre paydaşların tamamının rızasının bulunması halinde satış yalnızca hissedarlar arasında yapılacaktır.
Paydaşlar rızasını sözlü olarak mahkemeye bildirebileceği gibi kendi aralarında yapacakları yazılı sözleşmeyi mahkemeye sunma yolunu da seçebilirler. Bu anlamda ortaklığın giderilmesi davasında paydaşların vereceği rıza için herhangi bir şekil şartı öngörülmemiştir. Paydaşların bu şekilde anlaşması halinde ortaklığa konu mal yalnızca paydaşlar arasında yapılacak açık arttırma yoluyla satılacak ve ortaklık satış suretiyle giderilecektir.
Ortaklığın Giderilmesi Davasında Hissedarlar Arası Satışın Hukuki Çerçevesi
1- Satış Anlaşması
Hissedarlar arasında satış yapmak, tarafların mülkiyetin tamamını veya belirli bir payı devretmesi anlamına gelir. Bu satış işlemi, paylı mülkiyetin bir veya daha fazla paydaşının, diğer paydaşlara hisselerini satmasıyla gerçekleşir. Bu durumda ortaklar, taşınmazın tamamını veya belirli hisseleri satın alarak tek başlarına mülkiyeti elde edebilirler. Böyle bir anlaşma şu süreçleri içerir:
- Satış için taraflar arasında mutabakat sağlanması.
- Hissedarlar arası satış bedelinin belirlenmesi ve ödeme şartlarının kararlaştırılması.
- Satışın resmi olarak tapu müdürlüğünde gerçekleştirilmesi.
2- Resmi İşlemler
Hissedarlar arasında satış işlemi, Türk Medeni Kanunu çerçevesinde gerçekleştirilir ve tapu devri resmi bir işlem olarak tapu müdürlüğünde yapılmalıdır. Taraflar arasında yapılan satış sözleşmesinin geçerli olabilmesi için taşınmazın devri, tapu siciline işlenmelidir. Tapu müdürlüğünde satış yapılırken, taşınmazın payı devralan hissedara geçer ve devreden hissedar artık taşınmazda hak sahibi olmaz.
3- Hissedarlar Arası Satışın Avantajları
Uzlaşma Yoluyla Sorunun Çözülmesi: Hissedarlar arası satış, tarafların kendi aralarında anlaşarak davaya gerek kalmadan veya mahkeme sürecini beklemeden çözüm üretmesini sağlar.
Daha Hızlı Dava Süreci ve Etkin Maliyet: Ortaklığın giderilmesi davasının uzun süren mahkeme süreçleri, bilirkişi raporları, satış masrafları ve ihaleye çıkma gibi prosedürler yerine, hissedarlar arası doğrudan satışla süreç daha hızlı ve ekonomik bir şekilde çözülebilir.
İhtilafların Önlenmesi: Mahkeme sürecine girilmeden önce hissedarlar arasında karşılıklı rıza ile yapılan bir satış, olası ihtilafların ve taşınmazın satışından doğabilecek anlaşmazlıkların önüne geçer.
Ortaklığın Giderilmesi Davasında Hissedarlar Arası Satışın İki Ana Yolu
1. Mahkeme Öncesi Anlaşma ile Satış
Eğer paydaşlar aralarındaki uyuşmazlıkları çözmek için mahkemeye gitmeden bir anlaşmaya varırlarsa, bu durumda ortaklardan biri ya da birkaçı diğerlerinin hisselerini satın alabilir. Bu tür bir anlaşma, taşınmazın diğer paydaşlara devrini sağlar ve mahkemeye gitmeye gerek kalmadan ortaklık sona erer.
2. Ortaklığın Giderilmesi Davası Devam Ederken Hisse Satışı
İzale-i şuyu davası açıldıktan sonra da hissedarlar kendi aralarında anlaşarak satış yapabilir. Dava açıldıktan sonra mahkemeye ortaklığın giderilmesine gerek kalmadığı, paydaşlar arasında bir anlaşma yapıldığı bildirilebilir. Paydaşlar arasında yapılan bu sözleşmeyi mahkeme de onaylar ise dava sona erebilir.
Satışın Gerçekleşmediği Durumda Ortaklığın Giderilmesi
Hissedarlar arasında bir satış anlaşmasına varılamazsa, izale-i şuyu davası devam eder ve mahkeme taşınmazın ya aynen taksim yoluyla ya da açık artırma ile satışına karar verir. Bu durumda, satış süreci mahkeme kontrolünde gerçekleşir ve hissedarlar bu satışa katılabilir.
Av. Ramazan Bayram / Eylül 2024
